Hervorming van de arbeidsmarkt

Voor ondernemers binnen het MKB is een totale hervorming van de arbeidsmarkt noodzakelijk om een langetermijnvisie te kunnen creeëren. Waarom? Dat lees je in onderstaand artikel.

Een aantal weken geleden zijn de verkiezingen afgerond. Iedere vier jaar bij het vormen van het nieuwe kabinet volgen er aanpassingen op bestaande of compleet nieuwe wetten. Voor ondernemers een bron van onduidelijkheid. Het implementeren van nieuwe of aanpassen van bestaande wetten kost een bedrijf namelijk al snel twee tot drie jaar. Net wanneer de organisatie is ingericht zoals verwacht werd duiken we met elkaar weer een nieuwe ronde van wetgeving.

Om deze vicieuze cirkel van aanpassingen, veranderingen en nieuwe wetgeving te doorbreken is er een complete hervorming van de arbeidsmarkt nodig. Iets wat op dit moment verder weg lijkt dan ooit tevoren. Er is namelijk geen politieke partij die uit zijn of haar schaduw wil stappen en kijkt naar het grote geheel uit angst voor zetelverlies. Dit terwijl het juist noodzakelijk is dat uit alle verkiezingsprogramma’s elementen worden samengevoegd zodat er voor de ondernemer een stip op de horizon staat: dít is waar we met elkaar naartoe werken in de komende tien jaar. Nu zijn ondernemers voornamelijk bezig met adhoc aanpassingen en dat staat een langetermijnvisie juist in de weg.

Het kabinet is zich zeker bewust van deze problematiek bij de ondernemer. Het is niet voor niets dat zij in december 2018 het gehele stuk arbeidsmarkt uit handen gaven. Er werd een commissie samengesteld die onderzoek deed naar de arbeidsmarkt in zijn totaliteit: de Commissie Regulering van Werk. In de volksmond ook wel de Commissie Borstlap genoemd. In 2020 werd het onderzoek gepresenteerd aan het kabinet waarna iedere partij weer aan de gang ging met Cherry Picking en er niemand is die een impopulaire beslissing durfde te nemen.

Het waterbedeffect
De huidige gang van zaken is lastig voor een ondernemer binnen het MKB omdat zij dezelfde rechten, plichten en verantwoordelijkheden hebben als grote corporates. Het verschil is dat er bij het MKB vaak geen volledige HR-afdeling is en de veranderende wetgeving is dusdanig complex dat het een dagtaak wordt.

Om deze complexiteit te begrijpen moet uitgelegd worden hoe de arbeidsmarkt ingericht is. We hebben namelijk te maken met drie hoofdvormen: werknemer in loondienst, uitzendkracht en ZZP’er. De huidige situatie is zo dat er binnen vier jaar vanuit het kabinet een nieuwe wet gemaakt wordt voor één van deze vormen. Met deze wet wordt er enorm gedrukt op de desbetreffende werknemer maar vergeten wordt dat de overige vormen een enorme groei kunnen doormaken. We spreken dan van het zogenoemde waterbedeffect. Wanneer we het MKB écht goed invulling willen geven is het noodzakelijk om de totale arbeidsmarkt te hervormen in alle drie de hoofdvormen. Deze hervormingen doen pijn. Ze duren zeker 4 tot 6 jaar en pas daarna kan er gezien worden wat het positieve effect is geweest.

De huidige wijze van regeren zorgt er bij de ondernemers ook voor dat zij louter anticiperen op het knip- en plakwerk en zelf geen eigen beslissingen durven te nemen. Ze weten immers niet wat er over 5 of 10 jaar gebeurt. Daarnaast staat deze constant veranderende wetgeving haaks op de behoeften binnen de arbeidsmarkt. Hier spelen momenteel automatisering en digitalisering een steeds grotere rol net als vergrijzing. Ook lijkt het enorme personeelstekort binnen een aantal branches en het overschot in andere niet tot een omslag te komen. En boven alles is er een jongere generatie die behoefte heeft aan vrijheid. Het is niet voor niks dat we bijna een miljoen ZZP’ers hebben. Niet alleen zij, maar iedereen heeft behoefte aan een hogere werk- en inkomenszekerheid. Dit alles past niet bij het korte termijn denkwerk van ons kabinet en niet bij al deze vraagstukken. De focus moet verlegd worden naar de lange termijn!

De conclusie is betrekkelijk eenvoudig: een complete hervorming van de arbeidsmarkt is noodzakelijk. In alle vormen die er zijn. Dit kan enkel en alleen als het kabinet stopt met het maken van korte termijn wetten die iedere 4 jaar veranderen. De hervormingen die in gang gezet worden betreffen een pijnlijk proces dat jaren in beslag neemt. Omdat we met elkaar weten waar we naartoe werken krijgt een ondernemer binnen het MKB de ruimte om bezig te zijn met hun core business én het ontwikkelen van een langetermijnvisie. Daarnaast is het van belang dat alle organisaties die er zijn ter ondersteuning, zoals het UWV en Sociale Zaken, hun cultuur eveneens aanpassen naar de lange termijn. Alleen zo plukken we over 8 tot 10 jaar gezamenlijk de vruchten van deze investeringen.